Trainen om langer redzaam te blijven | ANBO-PCOB

Trainen om langer redzaam te blijven

 •  Leestijd: 3 minuten

Tekst: José Mast

Trainen om langer zelfredzaam te blijven

Als voor jezelf zorgen moeilijker wordt, kun je hulp krijgen via de Wmo. Maar misschien zijn mensen wel beter geholpen met een training die ze helpt langer zelfstandig te kunnen functioneren. Reablement (het weer zelf kunnen) wordt dit genoemd.

Trainen om weer zelf de ramen te kunnen lappen, oefenen om jezelf te kunnen aankleden met aankleedhulpmiddelen. Of oefenen met reizen met het ov als je zelf geen auto meer kunt rijden. Sommige ouderen hebben veel baat bij een trainings- of oefenprogramma dat precies aansluit bij hun behoeften. Ze worden daarmee minder afhankelijk van anderen. Deze unieke aanpak wordt ook wel reablement genoemd (spreek uit: rie-ee-bel-ment). Letterlijk betekent dat: het weer zelf kunnen. Gemeenten zetten vol in op beleid vanuit de reablement-filosofie. Maar niet iedereen is daar blij mee, zeker niet als de training een verplichting zou zijn en vervolgens de hulp niet meer komt. De nieuwe aanpak kan daardoor voelen als een verkapte bezuinigingsmaatregel, waarbij de zorg uiteindelijk lijkt te worden ‘afgepakt’. ANBO-PCOB volgt daarom de ontwikkelingen op de voet.

De aanpak verschilt per gemeente

Veel gemeenten onderzoeken de mogelijkheden van trainings- en oefenprogramma’s die tot doel hebben om iemand weer zoveel mogelijk in staat te stellen het leven te leiden dat hij of zij wil. De behoeften van de persoon in kwestie moeten daarbij op de eerste plaats staan. Voor gemeenten kan reablement een manier zijn om tegemoet te komen aan de wensen van ouderen én om de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) uitvoerbaar te houden in deze tijd van vergrijzing en personeelstekorten. Ze stimuleren en ondersteunen ouderen dan ook op verschillende manieren om meer zelf te gaan doen. De ene gemeente richt zich vooral op het versterken van het sociale netwerk, omdat iemand die eenzaam is sneller achteruitgaat dan iemand die sociaal actief is. De andere gemeente richt zich hoofdzakelijk op preventie door ouderen kennis te laten maken met hulpmiddelen en beweegprogramma’s. En weer een andere gemeente maakt gebruik van Powerful Ageing, een trainingsprogramma waarmee ouderen hun spierkracht vergroten zodat het uitvoeren van huishoudelijke taken of traplopen makkelijker wordt

Fysiotherapie | ANBO-PCOB

Werken aan krachtherstel

Powerful Ageing is het eerste landelijke reablement-programma dat sinds anderhalf jaar voor alle gemeenten beschikbaar is. Het is de afgelopen tijd – vaak om redenen die niets met het programma zelf van doen hadden – niet altijd positief in het nieuws geweest. In de basis biedt Powerful Ageing ouderen de mogelijkheid om onder begeleiding van een fysiotherapeut gerichte spieroefeningen te doen, zodat ze bijvoorbeeld zelf het huishouden weer kunnen oppakken. Het gaat daarbij vooral om het trainen van spieren die belangrijk zijn om een beweging te starten. Deze spieren zijn onder andere belangrijk bij traplopen of iets van de grond rapen. Powerful Ageing is alleen geschikt voor mensen die geen andere gezondheidsproblemen hebben. Wij spraken met Mohamed El Hadouchi, onderzoeker en docent aan de Hogeschool van Utrecht en degene die Powerful Ageing ontwikkelde na jarenlang onderzoek naar explosief spiervermogen.

In Denemarken werkt het, maar niet voor iedereen

De hamvraag is of ouderen na een trainings- of oefenprogramma daadwerkelijk beter in staat zijn om zelfstandig het leven te leiden zoals ze dat willen. Het voorlopige antwoord is: soms wel, soms niet. In Denemarken zijn de afgelopen tien jaar goede resultaten behaald met een wettelijk verankerde aanpak, waarbij verschillende vormen van zorg met elkaar samenwerken. Denen met een hulpvraag krijgen ondersteuning op maat van een team dat onder andere bestaat uit een fysiotherapeut, een ergotherapeut en een wijkverpleegkundige. Het resultaat: ruim 60 procent van de Denen die een beroep deden op thuiszorg is na maximaal drie maanden weer zelfredzaam en kan het zonder zorg stellen. Een kleine 40 procent blijkt dus geen baat bij deze aanpak te hebben*. In Nederland wordt momenteel in diverse proefprojecten wetenschappelijk onderzoek gedaan naar de effecten van reablement.

Fijn ouder worden

Goede en toegankelijke ouderenzorg is van groot belang. Daarvoor zijn investeren én innoveren essentieel. Reablement – in al zijn vormen, programma’s en doelen – blijkt een waardevolle manier om ouderen te helpen waardig en zelfstandig te blijven leven. . Meer lezen over reablement? Ga naar: www.zonmw.nl/nl/ programma/reablement